CERKAK

  

“PURIK”

          “Dhuh Gusti,,,,,,, ngapuranen kawula-Mu iki Gusti... Kula sadhar, kula tobat Gusti...” panjerite Ratih kanthi ilining waspa ing pipine.

          Esuk umun-umun Ratih wis mlaku ana dalan ngarep omah. Ya wis kaya padatane, saben esuk Ratih wis siap karo gendhongane arep menyang dodolan aneng pasar. Wis suwe dheweke dadi bakul ana pasar. Ya, etung-etung kanggo nguripi kulawargane. Merga pengangguran,  bojone Ratih seneng mabuk lan dolanan wedokan.

Kahanan esuk iki beda kaya padatane. Ratih ora nggendhong barang dodolane nanging, dheweke malah nggendhong anake wedok sing jenenge Dina lan nyangking tas gedhe loro. Dheweke nduweni kekarepan arep sowan marang wong tuwane ing Polaman. Pancen wis diangen-angen arep mangkat esuk-esuk, merga yen mangkat awan dheweke wedi yen konangan bojone.

          Ing ndalan, Ratih ngelus-elus anake terus. Dheweke kemutan lelakone bojone awit saka omah-omaha nganti tumeka saiki. Saben dina nalika Ratih mulih saka pasar mesthi langsung ditodhong dhuwite dening bojone. Banjur yen wis entuk dhuwit, Darno langsung lunga mbuh nyang ngendi parane. Ratih murungake niyatan nempur tuku beras gawe mangan dheweke lan anake, malah meh saben dina yen bojone ana ngomah kepara ora mangan sega.

          Ya kaya bengi iki, Darno ngajar lan muring-muring Ratih. Menawa prakara ngombe lan tumindak kasar marang Ratih esih bisa trima. Ananging, ing bengi iki sabare Ratih wis entek. Tanpa krasa salah lan dosa Darno mulih nggawa wedokan liya. Atine wong wedok ngendi sing ora lara yen weruh kahanan bojone kang kaya mengkono.

“Tih,,, Ratih,,,, bukakna lawang!” panjerite Darno nyambi nggedhor-nggedhor lawang omah ngarep.

“Inggih Mas,,,,, sekedhap,” Ratih njenggirat saka kasur banjur mlayu tumuju lawang ngarep ngerti yen sing teka iku bojone.

“Suwemen ta, lahpo kowe mau? Turu? Wong wedok kok bisane mung tura-turu,” mlebu omah kanthi nggandheng wong wedok liya.

“Astagfirullah,,,,, sinten niku Mas,,,?” sinambi nggeret tangan bojone.

“Heleh ora usah tekok-tekok cepet gawekna ngombe!” nyemplak Ratih kanthi banter.

“BRAAAAKKK.......” swarane Ratih kang tiba ing sisih meja kanthi ngampet tangis merga lara atine.

          Merga kahanan kuwi Ratih wis tekad arep ninggalake bojone, dheweke arep bali ing omahe wong tuwane lan bakal njaluk ngapura. Merga biyen nalika tepung karo Darno, Ratih dadi anak sing duraka marang wong tuwane. Dheweke eling lelakon telung taun kepungkur sadurunge bebojowan karo Darno.

Ratih tepung karo Darno lantaran saka Surya minangka kanca rakete Ratih. Nalika kekarone lagi wae nekani pagelaran kethoprak ing Baledesa. Surya nepungake Ratih karo Darno. Wiwit saka iku Ratih lan Darno mulai cedhak. Darno uga wis asring dolan ing omahe Ratih. Saben pepanggihan karo bapakibune Ratih, Darno nuduhake subasita kang becik, uga grapyak marang wong tuwane. Banjur sanalika Darno nembung marang bapakke Ratih yen arep ngepek bojo Ratih. Nanging, ing wektu iku bapake Ratih ora mangestuni. Merga, bapakke Ratih wis ngerti yen Darno iku saka kaluwarga wong sugih lan wong dhuwur drajade. Saliyane iku, Bapakke Ratih uga wis nate nemahi Darno mabuk lan dolanan wedokan nalika ing kajatane tanggane. Nanging, jenenge wong kang lagi ketaman asmara, tumindak elek yo ora ketok, nanging tumindak apik sethithik wae digunggung ora rampung-rampung. Ratih ora percaya marang Bapake. Dheweke tetep ngeyel njaluk diningkahake karo Darno. Pungkasan, Bapake Ratih kapeksa mangestuni Ratih karo Darno merga Ratih iku anak ontang-anting lan dheweke pengin ngendhat yen ora dipangestuni.

          Bubar ngantenan, Ratih lan Darno langsung njaluk digawekake omah dhewe. Kekarone kepengin nduweni omah ing liya desa lan adoh saka wongtuwa. Seminggu rong minggu Darno lan Ratih esih ngrasakake senenge dadi nganten anyar. Kekarone asring mlaku-mlaku ing papan-papan wisata. Nanging, suwe-suwe dhuwite Ratih entek. Kekarone ora bisa mangan lan nyukupi kabutuhan bale somah. Merga Darno minangka bojo lanang kang nduweni kuwajiban ora nindakake kang samesthine, banjur Ratih ngongkon bojone suapaya kerja kareben bisa nyukupi kabutuhan.

“Mas,, arta kula telas, kula badhe blanja boten saged,” panjaluke Ratih marang bojone.

“Kok bisa entek?? Mbok gawe apa, Tih ?” wangsulane Darno karo nyentak.

“Boten kok, Mas. Kalawingi kula lan panjenengan rak nggih boten menggalih kabetahan salajengipun ta Mas, asring medal mlampah dhateng wisata. Mila artanipun telas, ”

“Yawis kono kowe kerja !!!”

“Lha menawi panjenengan, Mas ?” pitakonane Ratih kanthi alon.

“Aku Moh kerja, mengko yen aku kerja terus para tangga teparo padha weruh kepriye ? ya isin aku. Masak anake wong sugih kok kerja. Yen kowe kan ora apa-apa. Gek kono ndang kerja golek dhuwit, aku wis luwe ,”

          Krungu kaya mangkono Ratih nangis. Dheweke ora nyangka babar pisan meanawa bojone bakal ngomong kaya ngono iku. Dheweke langsung kelingan marang ngendikane bapake.  Bubar iku Ratih kepingin banget sowan marang wong tuwane, nanging ora nate kelakon. Merga ora entuk idi palilahe Darno. Gedhe banget rasa getune Ratih bebojowan karo Darno. Wong lanang sing biyen di dambakake nganti direwangi nglawan marang wong tuwane saiki malah nggawe lara atine.

          Ing tengah dalan, Ratih mlaku karo nangis sesenggrukan. Dheweke tambah getun maneh nalika iku meruhi bojone lagi dolanan wedokan liya. Kamangka wektu iku Ratih lagi ngandhut pitung sasi. Luwih ngenes nalika babaran, Darno malah ora ana ing omah. Ratih ya ora ngerti ing ngendi parane. Wektu iku Ratih babaran di biyantu marang tangga teparone kang lagi wae liwat ana ing ngrep omahe.

          Sawise anake lair, Ratih nyuwun marang Gusti mugiya bojone diparingi kesadharan lan enggal ninggalake tumindak kang ora becike. Nanging, kasunyatane ora kaya kang dikarepake. Darno ora enggal mari malah tambah saya parah. Darno ora nate mulih ngomah, saben bali mung jaluk dhuwit marang Ratih. Malah kabeh banda donyane wis entek mung gawe mabuk lan medok.

          Ora krasa jumangkah sikile Ratih wis tekan ing ngarep plataran omah wongtuwane kang ana ing Polaman. Tangise Ratih sansaya ora bisa diampet, eluhe mrebes mili pating ndlewer. Jangkahane kandheg, sikile anteng ora bisa jumangkah. Sesawangan kang esih asri, ndadikake kahanan omah ora beda kaya biyen. Tetanduran ing plataran ijo subur godhonge, kembange megrok amba sumigrak wangine. Wit-witan wutuh ngadeg ing pinggir wates omah. Sanalika Ratih merem mripate bayangake jaman cilikane lan ngrasakake adheme angin kang sumribit. Sikile Ratih jumangkah tumuju lawang omah kang biyene nate digawe liwat nalika Darno nglamar dheweke.

“Assalamu’alaikum....” pangucape Ratih sinambi tangane nothok lawang.

“Wa’alaikumsalam.....” wangsulan saka njero omah kang ora liya swarane ibune.

 Nalika lawang tumenga, “Anaku wedok, Ratih....,” sanalika biyunge Ratih ngrangkul kanthi eluhe kang dredesan.

“Ratih nyuwun pangapunten, Bu. Ratih kathah lepat marang bapak lan ibu,,,,” Ratih njungkung ing sikile ibune.

Karo ngrangeh nangikake Ratih, Ibune ngendikan, “Wis,,, wis ndhuk. Ibu wis ngapura kabeh dosamu, ayo mlebu!” Ratih, Dina, lan Ibune mlebu ing jero omah.

          Bingung kang dirasakake Ratih. Rasa bungah merga bisa mulih ing omah lan rasa susah merga dheweke ninggalake kuwajiban minangka dadi bojone Darno. Bubar sungkeman marang bapak lan ibune, Ratih banjur nyritakake lelakon uripe karo Darno.

          Krungu crita anak wedoke, wongtuwane ora ngilani Ratih. Merga biyen Ratih anggone njaluk bebojowan karo Darno direwangi nggawe susah wongtuwane. Saiki Ratih krasa getun nglakoni tumindak kang ora becik kaya mangkono iku lan dheweke sadhar yen wongtuwa iku malati. Ratih pengin ngrampungi lelakon kang ora becik mau kanthi njaluk pegad marang Darno.

PURNA